Sit Alanları ve Eski Eser Hukuku
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Hukuku veya daha çok bilenen adıyla Sit Alanları ve Eski Eser Hukuku, Kültür Varlıkları, Tabiat Varlıkları ve Sit Alanlarının koruma ve kullanma ilke ve esaslarının düzenlendiği hukuk dalıdır.
“Kültür varlıkları”; tarih öncesi ve tarihi devirlere ait bilim, kültür, din ve güzel sanatlarla ilgili bulunan veya tarih öncesi ya da tarihi devirlerde sosyal yaşama konu olmuş bilimsel ve kültürel açıdan özgün değer taşıyan yer üstünde, yer altında veya su altındaki bütün taşınır ve taşınmaz varlıklardır.
“Tabiat varlıkları”; jeolojik devirlerle, tarih öncesi ve tarihi devirlere ait olup ender bulunmaları veya özellikleri ve güzellikleri bakımından korunması gerekli, yer üstünde, yer altında veya su altında bulunan değerlerdir.
“Sit”; tarih öncesinden günümüze kadar gelen çeşitli medeniyetlerin ürünü olup, yaşadıkları devirlerin sosyal, ekonomik, mimari ve benzeri özelliklerini yansıtan kent ve kent kalıntıları, kültür varlıklarının yoğun olarak bulunduğu sosyal yaşama konu olmuş veya önemli tarihi hadiselerin cereyan ettiği yerler ve tespiti yapılmış tabiat özellikleri ile korunması gerekli alanlardır.
Bu alandaki temel Kanun 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’dur. 2011 yılında kadar bütün kültür ve tabiat varlıklarıyla ilgili karar alma yetkisi Kültür ve Turizm Bakanlığı’n aitti. Ancak, 648 sayılı KHK ile 2011 yılında yapılan değişiklikler ile, “Kültür Varlıkları” ve “Tabiat Varlıkları” şeklinde ikili bir ayrıma gidilmiştir.
Bu ayrım neticesinde tabiat varlıkları, doğal sit alanları ve bunlara ilişkin koruma alanları ile ilgili olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı görevli ve yetkili olmuştur. Taşınır ve Taşınmaz Kültür varlıkları, tarihi sit alanları, kentsel sit alanları ve arkeolojik sit alanları ile ilgili olarak ise Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yetkisi devam etmektedir.
Kültür ve tabiat varlıkları ve sit alanlarıyla ilgili işlemler, Kültür Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu ve Tabiat Varlıklarını Koruma Merkez Komisyonu tarafından alınan İlke Kararları çerçevesinde yürütülmektedir.
İmar ve Hukuk olarak Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Hukuku alanında ilgili verdiğimiz hizmetlerimiz:
- Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulları kararlarına itiraz ve bu kararların iptali davaları
- Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu kararlarına itiraz ve bu kararların iptali davaları
- Taşınmazın sit alanı ilan edilmesi veya sit alanı derecesinin değiştirilmesine ilişkin işlemlere karşı açılacak iptal davaları
- Taşınmazın korunması gerekli kültür varlığı olarak tescil edilmesi veya koruma gurubunun değiştirilmesi işlemlerinin iptali davaları
- Kültür ve Tabiat Varlıklarına ve Sit Alanlarına izinsiz olarak müdahale edilmesi nedeniyle ortaya çıkan idari ve cezai yaptırımlara karşı açılacak davalar
- Koruma alanlarının belirlenmesi ve bu alanlardaki taşınmazlar için getirilen yapılaşma kısıtlamaları nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlıklar
- Koruma amaçlı imar planlarına karşı açılan davalar
- Sit alanları ve taşınmaz kültür varlıklarının takas, trampa ve kamulaştırma işlemlerinden kaynaklanan uyuşmazlıklar